Continu verbeteren diergezondheid en dierenwelzijn

Wageningen Economic Research stelt jaarlijks rapportages op om de voortgang rond realisatie van de doelen te monitoren. U vindt de meest actuele resultaten rond ‘Continu verbeteren diergezondheid en dierenwelzijn’ bij de Deelrapportages.

Bekijk de Deelrapportages

Verantwoord diergeneesmiddelengebruik

Aanpak in de sector

• Huidig niveau antibioticagebruik handhaven.
• Monitoren huidige antibiotica-aanpak.
• In samenwerking met de Stuurgroep Verantwoord Diergeneesmiddelengebruik.

De zuivelsector streeft naar een verantwoord antibioticagebruik. De onafhankelijke Autoriteit Diergeneesmiddelen (SDa) heeft een norm gesteld voor verantwoord medicijngebruik bij ziekte (uitgedrukt in dierdagdosering). Onder andere via sturing op het kengetal dierdagdoseringen, via generieke maatregelen en een aantal eisen op bedrijfsniveau ten aanzien van verantwoord medicijngebruik heeft de sector de afgelopen jaren met succes gewerkt aan een verlaging van het antibioticumgebruik en het verantwoord gebruik van medicatie bij ziekte.

Door deze succesvolle aanpak is het doel wat de Duurzame Zuivelketen voor 2020 had gesteld reeds enkele jaren ruimschoots gerealiseerd: sinds 2012 voldoet ruim 90% van alle melkveebedrijven aan de normen gesteld door de SDA.

Lees meer over diergeneesmiddelengebruik op de pagina Antibiotica en in de documenten waar op die pagina naar verwezen wordt.

Verlengen van levensduur

Aanpak in de sector

• Inzicht in de stand van zaken m.b.t. doel 2030 totaal en per zuivelonderneming.
• Inzicht verkrijgen in behoefte van DZK-partners voor ondersteuning vanuit DZK voor het behalen van het doel.
• Samenwerking met andere erfbetreders/ partijen in de sector.
• Onderzoek naar het duurmelken van koeien (PPS project ‘Lactatie op Maat’) om inzicht te verkrijgen in het verlengen van de lactatielengte en hiermee het aantal kritische transitieperiodes in het leven van de koe te beperken.
• Kennis opdoen m.b.t. samenwerkingsvormen melkveehouders en erfbetreders om levensduur te verlengen (Living Lab levensduur in PPS DZK) met als doel te leren van ‘best practices’.

Gezonde koeien
Gezonde koeien hebben een beter leven, leven langer, hebben minder antibiotica nodig en dragen bij aan andere duurzaamheidsdoelen zoals verlaging van emissie van broeikasgassen. Dat is goed voor de koe en de melkveehouder en wordt maatschappelijk gewaardeerd .

De Duurzame Zuivelketen stimuleert, samen met andere partijen uit de sector, melkveehouders  de levensduur van hun veestapel te verlengen. Hierbij wordt uitgegaan van een integrale benadering en het vakmanschap van melkveehouders. Op bedrijfsniveau blijft het van belang te werken aan individuele gezondheidsaspecten als uiergezondheid, klauwgezondheid en vruchtbaarheid. Op sectorniveau wordt er met een brede aanpak gewerkt aan het bestrijden van ziektes als BVD en IBR.

Goede zorg voor jongvee

Aanpak in de sector

• Inzicht in de stand van zaken m.b.t. het doel.
• Verkenning benchmark op verzoek minister.
• Nieuwe kennis en inzichten ontwikkelen gericht op het verhogen van de weerbaarheid en vitaliteit van het jonge kalf op het melkveebedrijf en innovaties in de keten te bereiken via PPS-onderzoek Kansen voor het Kalf in de Keten.

KalfOK-score geeft inzicht in kwaliteit opfok
Zorg voor kalveren en jongvee staat volop in de belangstelling. Een goede start is van groot belang voor de gezondheid en productiviteit in het verdere leven van een koe.

Om melkveehouders een goed en integraal inzicht te geven in hun jongveemanagement is de Kalf Opfok Kwaliteit score (KalfOK-score) ontwikkeld. Dit is een uniform scoresysteem op basis van beschikbare data. De KalfOK-score geeft een melkveehouder elk kwartaal inzicht in de kwaliteit van de opfok van alle kalveren die op het bedrijf geboren/aanwezig zijn. Het stimuleert de gezondheid en het welzijn van kalveren te verbeteren.

KalfOK is samengesteld uit gegevens over de geboorten en opfok, het antibioticagebruik bij kalveren en de bedrijfsgezondheidsstatus van kalveren en jongvee tot twee jaar leeftijd. De eerste levensfase van het kalf t/m 14 dagen vormt een belangrijk onderdeel van de in totaal 12 kengetallen waarmee elk bedrijf maximaal 100 punten kan scoren. Het resultaat biedt inzicht in de kwaliteit van de kalveropfok op het individuele melkveebedrijf, en maakt ook een vergelijking met andere bedrijven mogelijk (benchmark).

De bewustwording omtrent de kwaliteit van de kalveropfok wordt hiermee vergroot. Ook geeft het bedrijfsoverzicht een indicatie van sterke punten en eventuele knelpunten in de opfok; deze kunnen samen met de eigen dierenarts of een andere adviseur op het gebied van kalveropfok worden besproken. Veehouders krijgen op deze manier inzicht in waar concrete maatregelen zinvol zijn, wat hen zal stimuleren om de kalveropfok verder te verbeteren.

De KalfOK-score is sinds 2018 beschikbaar voor alle melkveehouders. Circa 95% van alle melkveehouders maakt er inmiddels gebruik van.

De KalfOK-score is ontwikkeld door ZuivelNL in samenwerking met melkveehouders, dierenartsen en diergezondheidsexperts en is wetenschappelijk  onderbouwd.

Figuur: weergave 12 indicatoren KalfOk-score